ارزیابی فعالیت آنتی‌اکسیدانی و ضدباکتریایی عصاره متانولی سه گونه از جنس Centaurea L. (مرکبان) از ایران

جنس Centaurea L. با حدود 700 گونه در دنیا و 70 گونه در ایران، بزرگ‌ترین جنس از تیره کاسنی (Asteraceae) است. گیاهان این جنس بدلیل خواص دارویی خود، در طب سنتی برخی کشورها کاربرد دارند. در این مطالعه سنجش محتوای فنلی، فلاوونوئیدی، پتانسیل آنتی‌اکسیدانی و خواص ضد‌باکتریایی عصاره‌ متانولی سه گونه‌ از جنس Centaurea شامل C. imperialis، C. iransharii و C. glastifoliaبه تفکیک در دو بخش کاپیتول و اندام هوایی (برگ و ساقه) انجام شد. سنجش محتوای فنل کل به روش فولین- سیوکالتئو و سنجش محتوای فلاوونوئید کل به روش کلریدآلومینیوم و ارزیابی خاصیت آنتی‌اکسیدانی عصاره‌ها به روش مهارکنندگی رادیکال آزاد DPPH انجام شد. همچنین خاصیت ضدباکتریایی عصاره‌ها به روش انتشار دیسک ارزیابی شد. محتوای فنلی عصاره‌ها قابل توجه‌ و بین 92/35 تا 73 میلی‌گرم گالیک اسید بر گرم عصاره و محتوای فلاوونوئیدی عصاره‌ها بین 45/4 تا 31/5 میلی‌گرم کوئرستین بر گرم عصاره بود. تمام عصاره‌ها خاصیت مهارکنندگی بالای رادیکال آزاد نشان دادند و در بین آن‌ها، اندام‌های هوایی C. iransharii کمترین IC50 را به خود اختصاص داد (11/0 IC50= میلی‌گرم بر لیتر). همچنین عصاره‌ها خاصیت ضد‌میکروبی قوی در برابر باکتری‌های گرم مثبت Bacillus cereus ، Staphylococcus aureus ، Bacillus megaterium و Bacillus thuringiensis نشان دادند.